Warszawa/ Od początku wojny przez stolicę przejechało ponad 1,1 uchodźców z Ukrainy

Obecnie w stolicy wciąż przebywa ponad 100 tys. obywateli Ukrainy.

Według oficjalnych danych wśród mieszkańców Warszawy wciąż jest ponad 104 tys. obywateli Ukrainy, wśród nich 17 tys. to młodzież i dzieci, uczęszczające do miejskich placówek oświatowych – przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych. W stołecznych szpitalach przez ostatnie 12 miesięcy urodziło się 359 dzieci ukraińskich.

W 2022 roku Warszawa przeznaczyła 52 mln zł na pomoc uchodźcom tylko ze środków samorządowych.

W stolicy z dnia na dzień od rosyjskiej inwazji uruchomiono punkty informacyjne oraz ośrodki pobytowe dla uciekających przed wojną Ukraińców. 8 z nich wciąż działa i mieszka tam ponad 1,8 tys. osób. "Wszyscy przebywający w nich uchodźcy poza zakwaterowaniem mają zapewnione także całodzienne wyżywienie" - podkreślił ratusz, dodając, że dodatkowo mogą oni skorzystać ze wsparcia psychologicznego, doradztwa zawodowego, nauki języka polskiego, a dzieci dodatkowo z zajęć wspierających ich rozwój oraz stan zdrowia psychicznego. Dzięki współpracy z UNICEF w miejskich ośrodkach pomocy społecznej zostało zatrudnionych 45 pracowników socjalnych, 25 asystentów rodziny oraz 20 pracowników, którzy pomagają na co dzień obywatelom Ukrainy.

Na początku wojny, od 26 lutego do 31 maja 2022 roku, uchodźcy korzystali z darmowych przejazdów komunikacją publiczną. Według danych z Zarządu Transportu Miejskiego pomiędzy punktami pobytowymi i informacyjnymi przewieziono ponad 156 tys. osób.

W najtrudniejszym momencie kryzysu uchodźczego z pomocą ruszyli także warszawiacy. Organizowali zbiórki żywności, odzieży, ale także udostępniali swoje domy i mieszkania Ukraińcom w potrzebie. Wielu mieszkańców zaangażowało się również w wolontariat – łącznie ponad 12 tys. osób.

W związku z napływem Ukraińców Warszawę wspierały organizacje pomocowe, takie jak: Norwegian Refugee Council, Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, World Central Kitchen i UNHCR.

Do dziś uchodźcy objęci są pomocą społeczną. Skorzystało z niej dotychczas blisko 50 tys. uchodźców.

W pierwszych miesiącach wojny prezydent Warszawy powołał Dom Odbudowy Ukrainy (DOU). "To inicjatywa, która wspiera ukraińskie samorządy w trudnym wojennym czasie w zabezpieczaniu zabytków i miejsc o znaczeniu historycznym" - wyjaśnił ratusz.

W pierwszych miesiącach wojny stołeczny konserwator wraz z partnerami zorganizował zbiórkę i wysyłkę materiałów i sprzętu gaśniczego. Posłużyły one do zabezpieczania zabytków przed ostrzałem i dalszymi uszkodzeniami. W tej chwili wysyłane są generatory prądu.

DOU kontaktuje się z przedstawicielami służb konserwatorskich ukraińskich miast np. z Charkowa, Chersonia, Dniepru, Kijowa, Lwowa, Łucka, Mikołajowa i Odessy. Dzięki środkom przyznanym przez Radę Warszawy zakupiono i zamontowano 50 okien w zniszczonej atakami, zabytkowej bibliotece w Czernihowie.

Już 15 marca 2022 r. przy ul. Marszałkowskiej 77/79 uruchomiono punkt dla osób z Ukrainy. "Uchodźcy mogą się tam zarejestrować, szukać ofert pracy, i szkoleń, a wykwalifikowani pracownicy punktu posługują się językiem ukraińskim lub rosyjskim" - przekazał ratusz. Od początku działania punktu do 31 grudnia 2022 r. zarejestrowano 5 561 osób, z czego 4 871 to kobiety (88 proc.). Wśród rejestrujących się od początku dominują osoby z wykształceniem wyższym (61 proc. ogółu), druga duża grupa to osoby z wykształceniem średnim (33 proc,). Uchodźcy w 42 proc. deklarują znajomość języka polskiego i w 34 proc. znajomość języka angielskiego.

Deklarowane preferencje zawodowe wszystkich zarejestrowanych obywateli Ukrainy obejmują branże: gastronomia (kelnerzy, bariści, kucharze, pomoc kuchenna), fryzjer/kosmetyczka, sprzątanie (w tym hotelarstwo), handel/sprzedaż (w tym sprzedawcy, kasjerzy), logistyka (pakowacze, magazynierzy, wykładanie towaru), produkcja – prace proste, specjaliści – branża IT, usługi opiekuńcze (opieka nad dziećmi, osobami starszymi, osobami niepełnosprawnymi).

Również warszawska kultura solidaryzuje się z narodem ukraińskim i wspiera osoby, które znalazły schronienie w Polsce. W marcu 2022 r. ogłoszono program "Stypendia interwencyjne" dla twórców. Jednorazowe stypendia w wysokości do 5 tys. zł były wypłacane artystom z Ukrainy, których wojna zmusiła do opuszczenia rodzinnych stron.

Miasto wspólnie ze Staromiejskim Domem Kultury przystąpiło także do programu "Cash for work", czyli interwencyjnego zatrudniania uchodźców z Ukrainy w instytucjach kultury. Było to możliwe dzięki wsparciu Fundacji Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej – realizatora programu. Dzięki tej współpracy pod koniec ubiegłego roku 70 osób, które uciekły z Ukrainy z powodu wojny, zaczęło stałą pracę w warszawskich instytucjach kultury. To aktorzy, choreografowie, artyści, menedżerowie kultury.

Wieloletnie finasowanie na lata 2023-2025 w konkursach festiwalowych otrzymali organizatorzy Ukraina Festiwal Filmowy oraz Dni Muzyki Ukraińskiej w Warszawie. A przy Muzeum Sztuki Nowoczesnej powstał Solidarny Dom Kultury "Słonecznik". Z kolei warszawski Teatr Druga Strefa od początku wojny bardzo aktywnie wspiera twórców z Ukrainy, dając im swoją przestrzeń i możliwość zabrania głosu oraz zaprezentowania swojej twórczości.

W związku z rocznicą stołeczne instytucje zapraszają na specjalne wydarzenia. Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy organizuje 24 lutego o godz. 18 Forum Europa-Ukraina: Kultura i opór. A magazyn "Frieze" we współpracy z Solidarnym Domem Kultury "Słonecznik" oraz Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zapraszają na wydarzenie "Formy oporu. Rozmowa o tym jak uratować ukraińską sztukę i kulturę".

Teatr Druga Strefa zaprasza 24 lutego na wznowienie spektaklu "Modlimy się, żeby wszystko było dobrze", który jest wstrząsającym zapisem pierwszych dni konfliktu w Ukrainie. 25 lutego zostanie pokazany spektakl "Noc Helvera". Oba przedstawienia wyreżyserował Sylwester Biraga.

W związku z obchodami rocznicowymi jedno z najbardziej eksponowanych miejsc w stolicy – skarpa przy warszawskiej Nike – będzie przypominać o toczącej się wojnie w Ukrainie. Napis #NieZapominajmy obsadzono tam bratkami w kolorach ukraińskiej flagi.(PAP)

Autorka: Marta Stańczyk

mas/ mark/